Trong khuôn khổ hợp tác giữa Viện Chăn nuôi và Chương trình Aus4Innovation (A4I) – Australia (chính phủ Úc) triển khai Dự án “Liên minh đổi mới sáng tạo trong chăn nuôi lợn an toàn sinh học ở Việt Nam”. Sáng nay ngày 23/10/2025, Viện Chăn nuôi tổ chức “Hội nghị Liên minh Đổi mới sáng tạo trong chăn nuôi lợn an toàn sinh học ở Việt Nam”, Hội nghị được tổ chức tại Hội trường của Viện Chăn nuôi, số 9
Tới dự Hội nghị có đại diện chương trình Aus4Innovation: TS. Kim Wimbush-Tham tán CSIRO/Giám đốc Chương trình Aus4Innovation, Bà Jennifer Kelly-Trưởng nhóm dự án, Cơ quan nghiên cứu khoa học quốc gia Úc (CSIRO), Bà Vũ Hương Mai-Cán bộ đối tác Chương trình Aus4Innovation, TS. Li Yin-Chuyên gia dịch tễ học, CSIRO. Đại diện Viện nghiên cứu Chăn nuôi Quốc tế tại Việt Nam: Ông Fred Unger, Văn phòng đại diện Viện nghiên cứu Chăn nuôi Quốc tế tại Việt Nam và các chuyên gia trong đoàn. Đại diện cho tổ chức FAO có TS. Nguyễn Thị Tuyết Minh - Chuyên gia phụ trách mảng ATSH và các chuyên gia trong đoàn. Đại diện Viện Chăn nuôi: TS. Phạm Công Thiếu – Viện trưởng; PGS.TS. Ngô Thị Kim Cúc – Phó Viện trưởng; Lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc Viện gồm Phòng KHĐT&HTQT, KHTC, TCHC, Bộ môn ĐVQH và Đa dạng SH, Bộ môn Di truyền giống VN, Bộ môn Kinh tế và HTCN, TT NC Lợn TP; Các thành viên thực hiện dự án và đông đảo các quý vị đại biểu đến từ các đơn vị: Viện Thú y, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Học Viện Nông nghiệp Việt Nam; Chi cục Chăn nuôi Thú y Ninh Bình; Các hộ nông dân chăn nuôi lợn quy mô nhỏ tại địa phương. Đại diện một số đơn vị, công ty trong ngành chăn nuôi thú y phía Bắc.
Từ khi ra mắt, Liên minh đã tạo ra một nền tảng cho sự hợp tác giữa các nhà nghiên cứu, nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và nông dân để thúc đẩy đổi mới trong chăn nuôi lợn.

Toàn cảnh hội nghị

Đoàn đại biểu của Đại sứ quán Úc, đại diện chương trình AUS4Innovation của CSIRO.

TS. Phạm Công Thiếu - Viện trưởng Viện Chăn nuôi phát biểu khai mạc Hội nghị
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, TS. Phạm Công Thiếu - Bí thư Đảng ủy, Viện trưởng Viện Chăn nuôi đánh giá rất cao sự hợp tác toàn diện giữa các đơn vị tài trợ với Viện Chăn nuôi trong công tác phối hợp thực hiện dự án tại Việt Nam. Ông nhấn mạnh: "Đây là bước tiến đổi mới trong công cuộc đẩy mạnh phòng chống dịch tả lợn Châu Phi ASF và phổ cập thực hiện An toàn sinh học quy mô nông hộ cho toàn thể ngành chăn nuôi trong thời kỳ đổi mới, sáng tạo. Dự án này hướng tới chăn nuôi bền vững, đảm bảo an toàn dịch bệnh và sinh kế cho người chăn nuôi nói chung và chăn nuôi nông hộ nói riêng. Để làm được điều đó, rất cần có sự phối hợp và cởi mở đến từ các chủ trang trại, người chăn nuôi thông thái. Đó đều là các yếu tố cốt lõi kiến tạo nên cộng đồng Liên minh đổi mới sáng tạo trong chăn nuôi lợn vững mạnh, đoàn kết cùng phát triển".

TS. Kim Wimbush Cố vấn CSIRO/Giám đốc chương trình đổi mới Aus4Innovation phát biểu tại Hội nghị

PGS.TS. Ngô Thị Kim Cúc – Phó Viện trưởng Viện Chăn nuôi cập nhât hoạt động của dự án Liên minh An toàn sinh học trong chăn nuôi lợn
Tại Hội nghị các đại biểu đã nghe PGS.TS. Ngô Thị Kim Cúc – Phó Viện trưởng Viện Chăn nuôi báo cáo các kết quả hoạt động của dự án Liên minh An toàn sinh học trong chăn nuôi lợn và Dr. Li Yin – CSIRO phân tích các yếu tố rủi ro lây lan dịch bệnh bằng phân tích hồi quy logistic ở các nông hộ chăn nuôi lợn tại Quảng Bình, Dăk Lăk và Bình Định. Từ các báo cáo cho thấy Liên minh đổi mới sáng tạo trong chăn nuôi lợn an toàn sinh học ở Việt Nam mang đến nhiều lợi ích, hỗ trợ nông dân chăn nuôi lợn nâng cao an toàn sinh học trong chăn nuôi để ứng phó với dịch bệnh, hỗ trợ sinh kế cho các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, thúc đẩy các giải pháp đổi mới sáng tạo để tăng cường an toàn sinh học trong ngành chăn nuôi lợn.
Cũng tại Hội nghị, các đại biểu có nhiều ý kiến thảo luận, đánh giá, xây dựng các các quy trình và hệ thống an toàn sinh học chặt chẽ, phân tích cấu trúc chuỗi giá trị chăn nuôi lợn để xác định các điểm rủi ro, từ đó đề ra các chiến lược giảm thiểu rủi ro bền vững để góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành chăn nuôi lợn đạt được các mục tiêu mà dự án hướng tới ở cấp khu vực và quốc gia. Trong hai phiên thảo luận, nội dung hướng đến là nguyên nhân gây lây lan dịch bệnh và các khó khăn vướng mắc của người chăn nuôi trong thực hiện an toàn sinh học, từ đó tìm ra các giải pháp khắc phục chung cho toàn thể. Một trong số nguyên nhân gây bệnh chính được thảo luận nhiều nhất là việc kiểm soát động vật ngoại lai mang mầm bệnh từ ngoài môi trường. Các yếu tố trung gian khác như nguồn nước, nguồn thức ăn và phương tiện vận chuyển mang mầm bệnh tạo ra nhiều lỗ hổng an toàn sinh học và khiến cho đàn vật nuôi dễ bị tổn thương và nhiễm bệnh.
Đối tượng hướng đến là các hộ chăn nuôi quy mô vừa và nhỏ nên một trong những khó khăn cố hữu không thể thay đổi đó là điều kiện chuồng trại và vị trí địa lý của trại chăn nuôi không thể đáp ứng toàn diện các giải pháp thực hiện cách ly an toàn sinh học trong chăn nuôi. Từ đó là tạo ra sơ hở để mầm bệnh xâm nhập và tiếp cận đàn vật nuôi.
Các giải pháp khắc phục được đưa ra cụ thể tập trung xoay quanh việc đảm bảo cách ly đàn vật nuôi với tác nhân gây bệnh chính từ môi trường, bao gồm xử lý nguồn thức ăn, nguồn nước, quản lý người ra vào trang trại, tiêu diệt sâu bọ, chuột và các động vật ngoại lai, vệ sinh phát quang xung quanh trang trại và đảm bảo công tác sát trùng khử khuẩn trước và sau khi ra vào chuồng nuôi.

Các nhóm tập trung thảo luận xoay quanh các yếu tố lây lan mầm bệnh và giải pháp khắc phục, phân tích các khó khăn của người chăn nuôi trong việc thực hiện an toàn sinh học.
Kết thúc chương trình, đại diện Ban tổ chức bày tỏ mong muốn tiếp tục mở rộng và phát triển mạng lưới kết nối giữa doanh nghiệp – chuyên gia – nhà chăn nuôi, cùng chia sẻ kinh nghiệm và lan tỏa các giải pháp thực tiễn, góp phần xây dựng nền chăn nuôi Việt Nam hiện đại, an toàn và bền vững.
Trung Nguyên - VIPBIO NIAS